Bursa Büyükşehir Belediyesi’nin hamiliğinde, Lozan Mübadil Dernekleri’nin iş birliğiyle düzenlenen ‘Yüzyıllık Sızı’ etkinliği, unutulması mümkün olmayan, acılarla dolu hikayelerin yaşandığı bir yolculuğun adı olan mübadeleyi gelecek kuşaklara aktaracak.
Tarih boyunca Balkanlar ve Kafkaslar başta olmak üzere Anadolu’nun farklı illerinden aldığı yoğun göçlerle nüfusu şekillenen Bursa’ya Lozan Mübadelesi ile gelen vatandaşların bir asır önce göç yollarında yaşadıkları, sanatsal bir etkinlikle güne taşınacak. Atatürk Kongre ve Kültür Merkezi’nde 20-21 Ocak tarihlerinde düzenlenecek etkinliğin tanıtım toplantısı, Tayyare Kültür Merkezi’nde yapıldı.
Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş, konuşmasına mübadeleyi konu alan İhsan Tevfik’in ‘Selanik Gazeli’nden mısralar okuyarak başladı. Mübadelenin, unutulması mümkün olmayan, acılarla dolu hikayelerin yaşandığı bir yolculuğun adı olduğunu dile getiren Başkan Aktaş, “Mübadele, göç etmeye mecbur bırakılan insanların, etkisinden çıkamadığı büyük bir travmanın karşılığıdır. 100 yıl önce açılan bu yara hala kapanmadı. Mübadil Türkler, kırık dökük hayatlarının, yitirilen anılarının ve paramparça olmuş aile bağlarının acısını ilk günkü gibi yüreklerinde taşıyor. 1923 Lozan Konferansı’nda Türk ve Yunan devletleri arasında imzalanan 'nüfus mübadelesi sözleşmesi' sonrası gerçekleşen, Türk ve Rumların zorunlu değişimini içeren bu süreç, binlerce insanın yaşamını darmadağın eden bir trajedi olarak tarihe geçti. İki devlet arasında yapılan bu acı dolu anlaşma, adeta geçmişin kök salmış bağlarını kopartarak, yıllarca bir arada yaşamış olan Türk ve Rum halklarını yürek burkan bir ayrılığa ve bilinmeyen bir geleceğe sürükledi.” ifadelerine yer verdi.
Bursa’nın, bu zorunlu göçü yaşayan mübadillere de kucak açtığını ve acılarını hafifletmek için onlara her türlü desteği sağladığını dile getiren Başkan Aktaş, “Şehrimiz sadece Yunanistan’dan gelen mübadillere değil, Balkan coğrafyasından Anadolu’ya gelen soydaşlarımıza da yuva oldu. Nasıl ki Rumeli’nin her köşesinde bizden bir iz görüyorsak, Bursa’nın farklı mahallelerinde de Balkanları görüp hissediyoruz. 100 yıl önceye dayanan acıları unutmuyor, tarihin akışını ve geçmiş acıları günümüz gençlerine anımsatma görevini her fırsatta yapmaya özen gösteriyoruz. İşte bu kapsamda Bursa mübadil STK’ları ile beraber, şehrimize göç etmek zorunda kalan soydaşlarımızı ve kardeşlerimizi konu edinen bir anma programı düzenliyoruz. ” diye konuştu.
Bursa Lozan Mübadilleri Kültür ve Dayanışma Derneği Başkanı Ali Korkut, acı ve hasret dolu 100 yıl anısına büyük göçe farklı bir boyut katarak, olağanüstü bir anma günleri düzenlediklerini söyledi.
Destekleri nedeniyle büyükşehir belediyesine teşekkür eden Korkut, “Bursa mübadil sivil toplum kuruluşları olarak mübadele sürecini, tarihin akışını ve geçmiş acıları günümüz gençlerine anımsatmak görevini her fırsatta yapmaya çalışmaktayız. Bu nedenle Lozan Mübadelesinin 100’üncü yılı anısına 20 - 21 Ocak günlerini seçtik. Acılarına empatiyi duymak, bir daha yaşanmaması için çaba harcamak ve barışa sanatla katkıda bulunmak noktasında tüm Bursalı hemşehrilerimizi bu etkinliğe bekliyoruz.” dedi.
Atatürk Kongre ve Kültür Merkezi’ndeki etkinlik, 20 Ocak Cumartesi günü “mübadillerin tanıkları” adlı sergiyle başlayacak ve mübadele türküleriyle devam edecek. İlerleyen saatlerde de “kurtuluştan mübadeleye danslı anlatı” gösterisi düzenlenecek. 21 Ocak Pazar günü de, Prof. Dr. Kemal Arı, Prof. Dr. Barış Özdal ve Doç. Dr. Kader Özlem’in katılımlarıyla “iki yaka 1923” söyleşisi ve sonrasında “iki yaka ezgileri” adlı konser gerçekleştirilecek.
