Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi'nden (BETAM) Prof. Dr. Ozan Bakış ve Araştırma Görevlisi Tarık Kocar tarafından hasırlanan Büyüme değerlendirmesi'nde, Türkiye’nin 2023 yılının 4. çeyrek büyüme rakamlarına ilişkin değerlendirmesini yayımladı.
Özel tüketim çeyreklik bazda yükseldi
“Büyümeyi Özel Tüketim Ve Yatırımlar Sırtladı" başlıklı değerlendirmede, 2023 yılının dördüncü çeyreğinde özel tüketimin yıllık yüzde 9,3 artarak büyümeye 5,3 yüzde puan katkı yaptığına dikkat çekilirken, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış rakamlara göre ise özel tüketim bir önceki çeyreğe göre yüzde 3,6 artarak çeyreklik büyümeye 2,2 yüzde puan katkıda bulunduğu söylendi.
Yatırımlarda güçlü yıllık artış
Açıklanan değerlendirmede, yatırım harcamaları bu çeyrekte yıllık bazda yüzde 10,7 artarak büyümeye 3,1 yüzde puan pozitif katkı yaparken, çeyreklik bazda ise bir önceki çeyreği kıyasla yüzde 0,8 azalarak büyümeyi 0,2 yüzde puan aşağı çektiğine vurgu yapıldı.
Stoklarda iki çeyreğin ardından düşüş
Stok değişiminin önceki iki çeyrek boyunca büyümeye pozitif katkı yaptığı söylenen değerlendirmede, bu çeyrek ise tam aksine büyümede düşüşe neden olduğu dile getirildi. Bununla beraber stok değişimlerinin yıllık büyümeye katkısı eksi 2,3 yüzde puan olurken, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış veriye göre ise çeyreklik büyümeye katkısı eksi 1,4 yüzde puan olarak gerçekleşti.
Dış ticaretten büyümeye negatif katkı
Yapılan değerlendirmede dış ticaret verilerine de değinilerek ,2023 yılının dördüncü çeyreğinde yıllık bazda ihracatta yüzde 0,2 artış yaşandığı, ithalat artışının ise yavaşlayarak yüzde 2,7 olduğunu söylendi. Bu kapsamda dış ticaretin büyümeye katkısı yıllık bazda eksi 2,3 yüzde puan olurken, bu katkı bir önce çeyrekte eksi 5,3 yüzde puan olarak gerçekleşmişti. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış rakamlara bakıldığınsa ise ihracatın yüzde 2,5, ithalatın ise yüzde 3,9 azaldığı görüldü.
Kamu harcamaları azaldı
Kamu harcamaları için ayrı bir başlık açılan değerlendirmede , 2023 yılının dördüncü çeyreğinde kamu harcamalarının yüzde 1,7 artarak yıllık büyümeye 0,1 yüzde puan katkı yaptığına dikkat çekildi. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış rakamlara göre ise kamu tüketiminde yüzde 4,3 düşüş yaşanırken, katkısı eksi 0,5 yüzde puan oldu.
Büyümenin geleceği
Yapılan değerlendirmede, 2023 yılı dördüncü çeyreğinde büyümeye esas katkı sağlayanın özel tüketim harcamaları ve yatırım harcamaları olduğu dile getirilirken stok değişiminin ve dış ticaretin katkısı ise negatif olduğu söylendi.
Değerlendirmede, seçim sonrası uygulanması muhtemel sıkı para politikası sebebiyle özellikle özel tüketim harcamalarının büyümeye görece daha düşük katkı yapacağı öngörülürken, buna karşılık 6 Şubat depremleri sebebiyle canlanan inşaat sektörü sebebiyle inşaat sektörünün büyümeye daha yüksek katkı yapmasını bekledikleri yazıldı.
