Türkiye-Suriye sınırındaki Evrenpaşa Köyü'nde yaşayanlar bölgedeki diğer köylülerden biraz farklı. Köyün girişindeki tabelalar olmasa burası bir Afgan köyünden farksız.
Yöresel kıyafetleriyle dolaşan Afganlar 1984 yılından beri burada yaşıyor. Onları buraya dönemin Cumhurbaşkanı Kenan Evren getirtmiş, ev, tarla ve bir de Türk vatandaşlığı vermiş.
Türkiye'ye geliş sebepleri savaştan kaçmaktı ancak kendilerini yıllar sonra yine savaşın neredeyse ortasında buldular. Şanlıurfa'nın Ceylanpınar ilçesine bağlı köyleri sınıra sadece iki kilometre uzaklıkta.
Eski bir savaşın mağdurları için kurulan bu köy, şimdi sınırın ötesindeki savaşın mağdurlarını da ağırlıyor.
"Suriyeliler bizden şanslı"
67 yaşındaki Zeynullah Abidin Erol, Afganistan'nın Bağlan şehrinden gelmiş. Seksenli yıllarda Hizbi İslami Afganistan örgütünde, dönemin Afganistan yönetimine karşı silahlananlar arasında yer almış.
Köyde kalan Suriyelileri görünce "Savaşı yeniden anımsıyoruz ve yaşadıklarını çok iyi anlıyoruz" diyor. Yine de Erol'a göre Suriye'den Türkiye'ye kaçanlar kendilerinden daha şanslı.
''Suriyeliler bizden daha şanslı çünkü bizi, çocuklarımızı barındıran hiç bir ülke yoktu, dönemin şartları daha kötüydü, aylarca çoluk çocuk uçakların bombardımanları arasında kurtulma umuduyla yol yürüdük, Pakistan'daki mülteci kampında aylarca kaldık; yiyecek içecek hiç bir ihtiyacımız karşılanmıyordu. Oysa şimdi Suriye'den kaçanlara başta Türkiye ve dünyanın birçok ülkesinden yardımlar yapılıyor.''
"Konuşmaya gerek duymuyoruz"
Suriye'nin Haseki kentinden kaçan 75 yaşındaki Kamil İsmail Osman ise pek şanslı sayılmaz. Bacağında 20 cm'lik bir platinle yaşıyor. Haseke'de evine düşen bir havan topuyla evi kullanılamaz hale gelmiş. Havan topunun parçalarından biri de sol bacağına isabet etmiş.
Osman ve ailesi altı aydır Türkiye'de yaşıyor. Evrenpaşa köyü sakinlerinin onlara verdiği bir evde, eşi, iki torunu, oğlu ve geliniyle yaşıyor. Dört kızı ve diğer torunları ise hâlâ savaş bölgesinde yaşıyor.
''Suyumuzu köylüler karşılıyor,oğlum inşaatlarda günlük 20 liraya çalışıyor, buradaki insanlar bizimle aynı kaderi yaşamış, onlar da bizim gibi zülmü ve savaşı görmüş, evlerini terk edip gelmişler. Dillerimiz farklı olsa da kaderlerimiz aynı birbirimize bakınca konuşmaya gerek duymuyoruz çünkü anlıyoruz birbirimizi.''
''Türkiye'de imkânlar daha iyi, bizlere Afgan halkına tanınan haklar tanınsa burada kalırız" diyen Osman, Suriye'deki savaşın biteceğine inanmıyor.
Eski savaşçılar
Köyde yaşayan Afganlar, seksenli yıllarda yönetime karşı ayaklanan silahlı gruplarda savaşmış. 63 yaşındaki Kunduzlu Alimhan Akbaş da onlardan biri.
Akbaş eski bir Cemiyet-i İslami üyesi. Kunduz'da bir günde 872 kişinin öldüğüne şahit olduğunu söylüyor.
Diğerlerinden farklı olarak önce Tahran'a kaçmış. Sekiz yıl önce de Türkiye'ye gelmiş. Türkiye'ye geç denizli escortği için diğer Afganlılara tanınan haklarlardan faydalanamamış.
''Ben de şu an köyümüzde yaşayan Suriyelilerden farklı değilim, imkanlarım elverişli olmadığı halde elbise, para ve yiyecek toplayıp Suriyelilere yardımda bulunuyorum çünkü onların yaşadıklarını biz de yaşadık, onları en iyi anlayan ve hislerini paylaşacak olan bizleriz.''
Kaynak: Al Jazeera
