İSTANBUL - 28.01.2024 - HİBYA - Düşük ve orta gelirli ülkelerin neredeyse tamamında yüksek gıda fiyat enflasyonu yaşadığına dikkat çeken Dünya Bankası, 2023 yılında 2022 yılına göre yüzde 9,0 gerilediğini, bu gerilemenin 2024 ve 2025 yılında da süreceğin
Dünya Bankası'nın, küresel gıda fiyatlarına ilişkin yeni değerlendirmesinde, "Son üç çeyrekte fiyatlar düştü, Dünya Bankası Gıda Fiyat endeksi 2023 yılında 2022 yılına göre yüzde 9,0 geriledi. Projeksiyonlar, elverişli ürün koşulları ve düşük girdi maliyetleri nedeniyle 2024'te yüzde 2,0 ve 2025'te yüzde 3'lük bir düşüşe daha işaret ediyor" denildi ve eklendi:
"Aralık 2023'te FAO Gıda Fiyat Endeksi 118,5 puan ile Kasım 2023'e göre 1,8 puan (yüzde 1,5) daha düşüktü. Bu düşüşte şeker ve bitkisel yağ fiyat endekslerindeki düşüş etkili olurken, süt ürünleri ve tahıl fiyatları artış gösterdi. Endeks, Aralık 2022 seviyesinin 13,3 puan (yüzde 10,1) altında gerçekleşti. Endeks 2023 yılı için ortalama 124,0 puan ile 2022 yılına kıyasla 19,7 puan (yüzde 13,7) daha düşük düzeydeydi."
Küresel gıda fiyatlarındaki gelişime ilişkin "çeşitli riskler"in de tartışılmakta olduğu vurgulanan Dünya Bankası değerlendirilmesinde, şu konuların altı çizildi:
"Ortadoğu'daki çatışmaların tırmanması petrol fiyatlarında sürekli bir artışa yol açabilir, gıda ve gübre için üretim ve nakliye maliyetleri artabilir, 2023/24 El Nino tropikal ürünlerin fiyatlarını artırabilir, Hindistan'ın basmati olmayan pirinç ihracatını yasaklaması gibi ihracat kısıtlamaları fiyatları artırmıştır, Rusya'nın Karadeniz Tahıl Girişimi'nden çekilmesi tahıl ihracatını sekteye uğratabilir, makroekonomik koşullar faiz oranı artışları, döviz dalgalanmaları ve iklim değişikliğinin uzun vadeli etkileri gibi riskler oluşturmaktadır."
Düşük gelirli ülkelerin yüzde 63,2'sinde (14 Aralık 2023'teki son güncellemeye göre 1,3 puan daha yüksek), alt-orta gelirli ülkelerin yüzde 73,9'unda (2,2 puan daha düşük), üst-orta gelirli ülkelerin yüzde 48'inde (2,0 puan daha düşük) ve yüksek gelirli ülkelerin yüzde 46,3'ünde (11,1 puan daha düşük) yüzde 5'in üzerinde enflasyon yaşandığının vurgulandığı değerlendirmede, "Reel olarak gıda fiyatları enflasyonu, verilerin mevcut olduğu 165 ülkenin yüzde 73'ünde genel enflasyonu aşmıştır" denildi ve şöyle devam edildi:
"Son güncelleme tarihi olan 14 Aralık 2023'ten bu yana tarım ve hububat fiyat endeksleri sırasıyla yüzde 2,0 ve yüzde 4,0 düşüşle kapanırken, ihracat fiyat endeksi yüzde 1,0 artışla kapanmıştır. Mısır ve buğday sırasıyla yüzde 8,0 ve yüzde 6,0 gerileyerek hububat fiyat endeksindeki düşüşe neden olurken, pirinç fiyatları yüzde 4,0 arttı. Yıllık bazda mısır ve buğday fiyatları sırasıyla yüzde 29 ve yüzde 20 düşerken, pirinç fiyatları yüzde 39 arttı. Mısır fiyatları Ocak 2021'e kıyasla yüzde 13, buğday fiyatları yüzde 10 daha düşük, pirinç fiyatları ise yüzde 24 daha yüksek."
