Petrokimya üretimindeki patlayıcı büyüme insan sağlığını tehdit ediyor

Stockholm, 7 Mart (Hibya) – The Guardian gazetesinde yayınlanan yeni rapor, nörogelişimsel sorunlardaki endişe verici artış da dahil olmak üzere, fosil yakıt kirliliğinden kaynaklanan ölümcül sağlık riskleri konusunda uyarıyor.

GÜNCEL 7.03.2024 10:50:24 154 0
Petrokimya üretimindeki patlayıcı büyüme insan sağlığını tehdit ediyor

Düzinelerce çalışmadan elde edilen verilere atıfta bulunan rapor, makalenin yazarının petrokimya endüstrisinde "patlayıcı büyüme" olarak adlandırdığı dönemde gençlerde nörogelişimsel sorunlar, diyabet, kronik solunum yolu hastalıkları ve bazı kanserlerde endişe verici bir artışa işaret ediyor. 1990 ile 2019 yılları arasında 50 yaşın altındaki kişilerde bazı kanser türlerinin görülme oranları çarpıcı biçimde arttı. Rapora göre fosil yakıt kullanımı ve petrokimya üretimi 1950'lerden bu yana on beş kat arttı.

Raporun yazarı, California San Francisco Üniversitesi'nden (UCSF) profesör Tracey Woodruff, "İklim değişikliğini tetikleyen en önemli faktörlerden biri, aynı zamanda sağlığı olumsuz etkileyen kimyasallara maruz kalmamızın artmasıdır. Genellikle insanlar kanserin yaşlanmayla ortaya çıkan bir hastalık olduğunu söyler, ancak şimdi kanserin 50 yaşın altındaki kişilerde arttığını görüyoruz."

Rapor, endokrin bozucu kimyasalların (EDC'ler), plastiklerde yaygın olarak bulunan kimyasalların ve sağlıklı hormonal fonksiyona müdahale eden diğer ürünlerin önemli bir tehdit olduğuna işaret ediyor.

Raporda, "Çok sayıda tıp derneği, devlet kurumu ve sistematik inceleme, EDC'ler de dahil olmak üzere kimyasallara ve kirliliğe maruz kalmanın birçok hastalık ve sağlıkta eşitsizlikler için önemli bir risk faktörü olduğu ve muhtemelen bu artışlara katkıda bulunduğu sonucuna varmıştır" ifadesine yer veriliyor ve hastalıklardaki artışların da eklendiği belirtiliyor. ve petrokimya üretiminin aynı anda “tek başına nedensel olarak yorumlanması mümkün değildir”.

Araştırmada yer almayan Boston College'dan epidemiyolog Phil Landrigan, makalenin sonuçlarına katıldığını söyledi.

Landrigan, "Bu plastiğin tamamı 10 binden fazla kimyasal maddeyle dolu" dedi. "Bu kimyasallar kanserojenleri, gelişimsel nörotoksik maddeleri, endokrin bozucuları ve toksisite açısından hiç test edilmemiş yüzlercesini içeriyor." Bu kimyasalların plastiklerden sızarak kanser, kalp-damar hastalıkları ve kısırlık gibi çeşitli rahatsızlıklara neden olabileceğini ekledi.

Endokrin sistemler, beyin ve sinir sistemi gelişimi, üreme, metabolizma ve kan şekeri seviyeleri dahil olmak üzere bir dizi temel biyolojik süreci düzenler. Kirlenmiş gıda, hava ve su da dahil olmak üzere DYE'lere maruz kalmak, hem insanlarda hem de hayvanlarda erkek ve dişi doğurganlığı ve fetal gelişim ile ilgili sorunlara yol açabilir. ABD Çevre Koruma Ajansı'na göre, özellikle hamilelik sırasında endokrin fonksiyonundaki küçük bozukluklar bile "derin ve kalıcı etkilere" yol açabilir.

Yeni analize göre EDC'ler pestisitler, inşaat malzemeleri ve kozmetiklerin yanı sıra birçok kumaş ve çocuk oyuncağı da dahil olmak üzere günlük hayatta kullanılan birçok malzemede bulunuyor.

Analize göre, bu kimyasallar dünya çapında erken ölümlerin önde gelen nedeni haline gelen daha geniş bir kirlilik yükünün parçası. Makalede, kimyasal kirliliğin her yıl en az 1,8 milyon ölümden sorumlu olduğu tahmin ediliyor.

Renkli insanlar ve düşük gelirli bölgelerde yaşayanlar veya dezavantajlı topluluklar genellikle zararlı kimyasallara en çok maruz kalanlardır. Analiz, Siyah ve Hispanik(İspanyolca konuşan) kadınların idrar ve kanındaki EDC seviyelerinin, Hispanik olmayan Beyaz kadınlara göre "sürekli olarak daha yüksek" olduğunu gösteren verilere atıfta bulunuyor.

Kısmen tek kullanımlık plastik üretimindeki patlama nedeniyle, evlere ve araçlara güç sağlamak için yenilenebilir enerji kaynaklarının artan kullanımına rağmen petrokimya üretimi artmaya devam ediyor.

Çarşamba günü yayınlanan makale, kimyasallar için daha sıkı güvenlik testleri yapılması, kimyasal maruziyetlerin daha fazla takip edilmesi ve tek kimyasallar ile tek kullanımlık plastiklerin tamamen veya kısmen yasaklanması çağrısında bulunuyor. Woodruff, "ABD'de kullanılan ve üretilen kimyasalların insanlarda toksik etki yaratmamasını sağlayacak hükümet politikalarına ihtiyacımız var. Bu gerçekten yalnızca iyileştirilmiş kamu politikalarıyla başarılabilir." dedi.

Hibya Haber Ajansı