Türkiye’de sığınmacı olarak kalan Suriyelilerle birebir yapılan mülakatlar sonucunda açıklanan “Suriyeli Mülteciler ve Türkiye: Sonu Gelmeyen Misafirlik” raporunda dikkat çekici hususlar yer aldı.
Enstitü yetkilileri Osman Bahadır Dinçer, VittoriaFederici, Elizabeth Ferris, Sema Karaca, Kemal Kirişci ve Elif Özmenek Çarmıklı tarafından Brookings Enstitüsü ve USAK işbirliği ile düzenlenen raporun ayrıntılarında Türkiye’nin ileriki dönemlerde Suriyeli sığınmacılara vatandaşlık imkanı sunacağı belirtiliyor.
Raporda; Suriyeli mültecilerin büyük çoğunluğunun başka ülkelere de gitmeyecekleri, bunun da entegrasyonu kaçınılmaz kıldığı belirtiliyor ve zaten Suriyelilerin daha kalıcı bir konut, iş ve çocukları için eğitim imkânı ararken gayri resmî bir entegrasyon sürecinin de işlediğine dikkat çekiliyor.
Hükümetin sağlıklı bir entegrasyon süreci için, mültecilerin istihdamı ve çocuklarının eğitimi alanlarına özel önem vermesi gerektiğini belirten raporda birçok tavsiyede yer alıyor.
Suriyelilere vatandaşlık verilecek mi?
USAK-Brookings “Suriyeli Mülteciler ve Türkiye: Sonu Gelmeyen Misafirlik” raporunda Suriyelilerin uzun bir süre daha Türkiye’de kalacakları, Suriyelilerin topluma başarıyla entegrasyonlarını teşvik etmek için uzun dönemde Türk vatandaşlığına geçmeye imkân sağlayabilecek yolların değerlendirilmesi gerektiği kaydedildi.
“Suriyeli ilk mülteci kafilesi, Türkiye’ye 29 Nisan 2011 tarihinde giriş yaptı. Bu tarihten 2 yıl sonra ülke, sayısı 21’e ulaşan mülteci kamplarında yaşayan 200.000’i aşkın ve kamp dışında kalan –ve en az- 400.000 kişi oldukları tahmin edilen toplamda 600.000 Suriyeli mülteciye ev sahipliği yapar hâle denizli escort.
Türk hükümeti ve Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nce (BMMYK) yayınlanan bu veriler, en iyimser tahminler. Alanda çalışan yetkililer ise Türkiye’de kamp dışında yaşayan mülteci sayısının 600.000, toplamın ise 800.000 gibi yüksek bir rakam olabileceği kanaatinde. Rakamlar her geçen gün artıyor” bu ifadeler Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu (USAK)-Brookings “Suriyeli Mülteciler ve Türkiye: Sonu Gelmeyen Misafirlik” raporundan.
Rapor Osman Bahadır Dinçer, VittoriaFederici, Elizabeth Ferris, Sema Karaca, Kemal Kirişci ve Elif Özmenek Çarmıklı tarafından Brookings Enstitüsü ve USAK işbirliği ile Türkiye’nin Suriye sınırındaki illerinde yapılan bir alan araştırması ile İstanbul, Ankara, Gaziantep, Kilis ve Hatay’da gerçekleştirilen mülakatlara dayanıyor.
Suriyelilerin kaldığı kamplara dair verilerin de belirtildiği raporda, Şanlıurfa’da Ceylanpınar Çadırkenti, Akçakale Çadırkenti, Harran Konteynerkenti olmak üzere 9 bin 817 çadır artı 2 bin konteynerde toplam 67 bin 133 Suriyeli’nin kaldığı ifade ediliyor. Ancak bunlar kayıtlı olan Suriyelilerin sayısı. Urfa’da kamp dışında ve kayıt dışı olan Suriyeli sayısı ise 150 bin ile 200 bin civarında olduğu tahmin ediliyor.
GAYRİ RESMİ ENTEGRASYON VAR
Raporda; Suriyeli mültecilerin büyük çoğunluğunun başka ülkelere de gitmeyecekleri, bunun da entegrasyonu kaçınılmaz kıldığı belirtiliyor ve zaten Suriyelilerin daha kalıcı bir konut, iş ve çocukları için eğitim imkânı ararken gayri resmî bir entegrasyon sürecinin de işlediğine dikkat çekiliyor.
Hükümetin sağlıklı bir entegrasyon süreci için, mültecilerin istihdamı ve çocuklarının eğitimi alanlarına özel önem vermesi gerektiğini belirten raporda şunlar ön plana çıkıyor.
ÇOCUKLARIN EĞİTİMİ
Kamp dışında kalan çocukların çoğu eğitim alamıyor ve Suriyeli mültecilerin yarısından fazlasını çocuklar oluşturuyor. Bu çocukların eğitimlerinin karşılanmaması durumunda ve ‘kayıp neslin’ önüne geçmek hayati derecede önemli.
TÜRKÇE EĞİTİM VERİLMELİ Mİ?
Suriyeli çocukların büyük bir çoğunluğu ülkelerine dönebilecekleri düşüncesiyle eğitim alıyor. Ancak bu çocukların Türkçe eğitimlerinin sağlanmaması önümüzdeki dönemde Suriyelilerin entegrasyonunda ciddi sorunlar yaratabilir.
YEVMİYELER DÜŞTÜ
Kamp dışında hayatlarını sürdürmeye çalışan Suriyelilerin iş bulmalarının önünde engel olarak mevcut yasalar görülüyor. İnşaat, tekstil, tarım ve ağır sanayi gibi sektörlerde iş bulanlar yeni bir kayıt dışı ekonomi oluşturuyor ve ücretlerin düşmesine sebep oluyor. En çok şikayet edilen konuların başında ise yevmiyelerin düşmesi geliyor.
EĞİTİM KALİTESİ DÜŞEBELİR
Suriyelilerin eğitim için engel oluşturan bir başka unsur ise yeterli sayıda okulun olmaması. Kamp dışında bulunan Suriyeli çocukların eğitimi için bulunan yerlerde öğrenci kapasitesi oldukça kısıtlı. Bunun yanında ciddi bir sorun ise öğretmen maaşları. Mültecilerin kamp dışında yoğun olarak yaşadığı Urfa, Adıyaman, Hatay gibi iller, okul performansı bakımından Türkiye ortalamasının altında. Bu okullara Suriyeli öğrencileri de dâhil ederek sınıfların mevcudunu arttırmak, kaliteyi daha da düşürebilir.
KİRA ARTIŞLARI
Kamplar dışında yaşayan Suriyelilerin yoğun yaşadıkları yerlerde kiralar arttığı için çoğu Suriyeli, çok düşük standartlı evlerde, hatta atıl binalarda ve derme çatma çadırlarda yaşıyor. Bir başka önemli sorun ise sağlık sistemi. Kamplarda yaşayanlara ve Suriye’den getirilen yaralılara hizmet verilmesi sistemi zorluyor. Kronik hastalığı olan mülteciler önemli güçlük ve kısıtlarla karşı karşıya. Dil engeli de, Suriyeli mültecilerin hizmet alımını oldukça karmaşık hale getiriyor.
BULAŞICI HASTALIKLAR
Kamplarda ve sınır bölgelerinde aşılama kampanyaları var ama erişilemeyen önemli oranda Suriyeli çocuk da bulunuyor. Bu da Türkiye’yi bazı virüslerin yayılması riskiyle karşı karşıya bırakıyor.
TAVSİYELER
Rapor Suriyeli mültecilerin entegrasyonunu sağlanması için Türk hükümetine ve yardımları bugüne buca escort sınırlı kalan uluslararası topluma tavsiyelerde de bulunuyor. Bu tavsiyeler de şunlar:
Topluma başarıyla entegrasyonlarını teşvik etmek için uzun dönemde Türk vatandaşlığına geçmeye imkân sağlayabilecek yollar değerlendirilmeli;
Toplum, Suriyeli mültecilerin gelecekte bir süre daha Türkiye’de kalacakları gerçeğine hazırlanmalı;
Kamplar dışındaki Suriyelilerin kayıt işlemleri yeniden ele alınmalı;
Acilen Suriyeli mülteci çocukların eğitiminin entegrasyona yardım edecek önemli bir adım olduğunu teslim eden kapsamlı bir ihtiyaç analizi başlatılmalı;
Suriyeli işgücünü resmî ekonomiye dâhil etmek için çabalar arttırılmalı;
Okul diplomaları ve öğretmenlik sertifikasından evlilik ve doğumlara buca escort birçok konunun çözümü için belgeleme işlemleri çözülmeli;
Çocuk ve kadın mültecilerin istismardan korunmaları sağlanmalı;
Uluslararası toplum da, Türk halkının Suriyeli mülteciler için gösterdiği fedakârlığı tanımalı, mültecilerle çalışan Türk kuruluşlarının uluslararası hibelere erişimi sağlanmalı; AB üyesi ülkelere sığınmak için sınırları geçmeye çalışan Suriyeli mültecileri reddetme gibi uygulamalardan vazgeçilmeli.
