Gazetecilik mesleğinin verdiği ilk kayıp olan Hasan Fehmi’nin 6 Nisan 1909’da Galata Köprüsü’nde öldürülmesinden bu yana 105 yıl geçti. Bu süreç içinde 64 gazeteci kurşunlara, bombalara hedef olarak yaşamını yitirdi.
Türkiye Gazeteciler Cemiyeti “Öldürülen Gazeteciler Günü”nde ilk basın şehidi Serbesti Gazetesi Başyazarı Hasan Fehmi Efendi’nin Çemberlitaş Divanyolu’nda bulunan II. Mahmut Türbesi’ndeki mezarı başında anma töreni düzenledi. Bir dakikalık saygı duruşuyla başlayan törende konuşma yapan TGC Başkanı Turgay Olcayto, özetle şunları söyledi:
“2. Abdülhamit’in 33 yıl süren baskılı döneminden sonra 2. Meşrutiyet’le birlikte Türkiye’de bir basın patlaması yaşandı. 2. Meşrutiyet’ten önce Osmanlı’da 4-5 gazete varken birdenbire gazete ve dergi sayısı arttı. İlk başlarda sansür kalkmıştı. Fakat Hasan Fehmi Bey’in köprü üzerinde vurulması Türkiye’de gazetecilere yönelik siyasi cinayetlerin de başlangıcı oldu. Ondan sonra çeşitli dönemlerde tam 64 gazeteci arkadaşımızı siyasi cinayetlere kurban verdik. Hep bildiğiniz gibi Abdi İpekçi’ler, Uğur Mumcu’lar, Çetin Emeç’ler, bunun yanında değerli akademisyenler Cavit Orhan Tütengil gibi, Ümit Doğanay gibi, Musa Anter gibi Savcı Doğan Öz gibi değerli insanları yitirdik. Bu şiddetin nereden kaynaklandığını söylemek çok zor.
Türkiye’de basına yönelik şiddet hiç bitmedi. Günümüzde Hrant Dink’ten sonra öldürülen gazeteci olmadı ama şu anda hâlâ cezaevlerinde 44 meslektaşımız var. Gazeteciler üzerindeki tehdit bitmiyor. İşten çıkarılan gazeteci arkadaşlarımızın sayısına her gün yenileri ekleniyor. Türkiye, bu açıdan zor bir sürecin içinde. Çünkü gazeteciler mesleğini yapamadığı zaman halkın bilgi edinme, doğru haber alma kanalları tıkanıyor. Dolayısıyla Türkiye’de bu defa fısıltı gazetesi işlemeye başlıyor.
Basın özgürlüğü çağdaş demokrasilerin olmazsa olmazlarından biridir. Türkiye bu açıdan bir an önce çağdaş demokrasilerin gereklerine uymak zorundadır. Hangi siyasi parti iktidar olursa olsun, hangi siyasi parti kendi siyasi çizgisini sürdürürse sürdürsün öncelikle basın özgürlüğüne, halkın haber alma kanallarını açık tutmaya özen göstermeli. Bu yapılmadığı sürece; Türkiye gerçeklerden uzakta, kendi kabuğuna çekilmiş bir ülke konumuna gelecek. Bu da son derece zararlı ve Türkiye’ye dış basında, dış politikada itibar kaybettirecek bir olay. Umarız öncelikle Ceza Yasası’nda, Terörle Mücadele Yasası’nda gerekli değişiklikler yapılır.”
Hasan Fehmi Efendi’nin kabri başında yapılan törene; Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC) Başkanı Turgay Olcayto, Genel Sekreter Yardımcısı Ahmet Özdemir, TGC Balotaj Kurulu Başkanı Muammer Tuncer, TGC Basın Müzesi Müdiresi Saadet Altay ve Nedim Kavuk, TGC İdare Müdürü Cem Çapanoğlu, TGC üyeleri ve gazeteciler katıldı.
