Finansal olarak yapılacak çok şey olduğunu görüyorum. Öncelikle biz TİGEM olarak üstün vasıflı damızlık hayvan vermeye, sertifikalı tohum üretip dağıtmaya devam ediyoruz. Bu iki kamu görevini yerine getirirken, bir yandan da hayvan sayımız, 3.3 milyon dekar arazi varlığımız, çok değerli ziraat mühendisleri, veterinerler ve diğer uzmanlardan oluşan 7 bine yakın çalışanımız gibi avantajlarımız ve 20 tane işletmemizden kira gelirimiz var. TİGEM’in küçük çaplı 20 işletmesi, 2000’lerin başında özel sektöre 30 yıllığına kiraya verilmiş ki bu sürenin yarısı dolmuş vaziyette.
Sayı olarak baktığımızda 20 işletme diyoruz ama arazi varlığımız içindeki toplam payları sadece yüzde 9. Bu kiralamalar bazı kriter ve şartlar altında yapılmış, örneğin tarımsal üretim yapılması, istihdam ve yatırım kriterlerinin karşılanması gibi. Bunları her daim gidip takip ediyoruz. Bütün bunları değerlendirdiğimizde bu kurumun zarar etmesi matematiksel olarak mümkün görünmüyor. Başka bir deyişle, hem sertifikalı tohum ve damızlık hayvan üretip, hem daha kar odaklı düşünerek devlete, millete, Hazine’ye para kazandırabilir, yatırımları kendi yağımızda kavrularak yapabiliriz. Bizim amacımız Hazine’nin bize aktardığı kaynağa ihtiyaç duymadan, kendi kaynaklarımızla yatırımlarımızı gerçekleştirmek ve sonraki yıllarda da Hazine’ye kaynak üretir hale gelebilmek. Ben bir iktisatçı ve 28 yıl özel sektörde çalışmış birisi olarak bunun mümkün olduğunu görüyorum.
SON 6 AYDA SERTİFİKALI TOHUM İHRACATIMIZI 20 KAT ARTIRDIK
Sadece finans yönetimiyle ortaya çıkarılabilecek bir kaynak var. Son 6 aydır öncelikle elimizdeki tohum ve hayvan stoklarını paraya çevirme ve kredi faizinden kurtulma gibi bir finans yönetimine gittik. Yani öncelikle kendi bahçemizi temizledik. Bunun çok ciddi bir etkisi oldu. Tasarruf tedbirleriyle ilgili tüm işletmelerimizde ve genel müdürlüğümüzde ciddi bir çalışma başlattık. Yurt dışına sattığımız tohumlukların fiyatlandırmasını değiştirdik ve o ülkeye göre fiyat belirledik. Diğer ülkelerde bayilikler de kuruyoruz. Bu sayede son 6 ayda yurt dışına, önceki yıllara göre 20 kat fazla tohum satışı gerçekleştirdik ve son 4 ayda kamunun kasasına 8 milyon TL daha fazla para koyduk.
“Fikrini Söyle” adıyla bir proje başlattık. Genel Müdürlük ve tüm işletmelerdeki bilgisayarlar üzerinden sadece TİGEM çalışanlarının kullanabileceği ve A’dan Z’ye her türlü fikir ve projelerini serbestçe yazabileceği özel bir platform oluşturduk. Bu fikirler belirli aralıklarla bir komisyon tarafından değerlendiriliyor. Seçilen projelerin pilot uygulamaları bir işletmede başlatılacak ve ölçümlenmesi yapıldıktan sonra tüm Türkiye’deki işletmelere yayılması için Yönetim Kurulu’nda ele alınacak. Fikir sahibine bir ödül vererek çalışanlarımızı motive etmek istiyoruz, çünkü TİGEM’in buna ihtiyacı var. TİGEM’in biraz konservatif bir tarafı var ve bunu bir şekilde açmamız lazım.
ÜRETİCİ BİZİM PATRONUMUZ
TİGEM’de herkesten farklı fikir çıkıyor olması, herkesin elini taşın altına koyuyor olması, gençlerin kendilerini cesaretle ifade ediyor olmaları gerekiyor. Çünkü onların her zaman çok değerli fikirleri olacağını düşünüyorum. Gittiğim her işletmede sorduğum bir soru var: “Patron kim?”. Başlarda farklı cevaplar alıyordum ama şimdi benim yaklaşımımın anlaşılmaya başladığını görüyorum.