01 Ocak 2024 Pazartesi Türkiye; İTO Enflasyon Verileri (Aralık)
02 0cak 2024 Salı Türkiye; İSO İmalat PMI (Aralık) Dünya Geneli; İmalat PMI Verileri (Aralık) Çin; Caixin İmalat PMI (Aralık)
03 Ocak 2024 Çarşamba Türkiye; TÜİK Enflasyon Verileri (Aralık) ABD; FOMC Toplantı Tutanakları, JOLTs Açık İş Sayısı (Kasım), ISM İmalat PMI (Aralık)
04 Ocak 2024 Perşembe Türkiye; Finans Dışı Kesim Döviz Pozisyonu (Ekim) Dünya Geneli; Hizmet PMI Verileri (Aralık) Çin; Caixin Hizmet PMI (Aralık) ABD; ADP İstihdam Raporu (Aralık)
05 Ocak 2024 Cuma Türkiye; Reel Efektif Döviz Kuru (Aralık) Hazine Nakit Dengesi (Aralık) Euro Bölgesi; Enflasyon Verileri (Aralık-Öncü) ABD; Resmi İstihdam Raporu (Aralık), Fabrika Siparişleri (Kasım), ISM İmalat Dışı PMI (Aralık)
- Yeni yılın ilk haftasında küresel piyasaların gündeminde ABD tarım dışı istihdam raporu ve Fed’in son para politikası toplantısının tutanakları ön planda olacak.
ABD iş gücü piyasası verileri: İstihdam raporları, işsizlik başvuruları, JOLTs açık iş sayısı
ABD Çalışma Bakanlığı haftanın son işlem günü geçen ayın tarım dışı istihdam raporunu yayımlayacak. Piyasanın beklentisi tarım dışı istihdamın aralıkta yaklaşık 160 bin arttığı yönünde; kasımda 150 binden 199 bine yükselerek beklentiyi aşmıştı. İş gücü piyasası Fed’in parasal sıkılaştırma döngüsüne paralel olarak gevşemeyi sürdürürken istihdam artışında uzun vadeli düşüş eğilimi devam etmektedir. Ortalama saatlik kazançların aralıkta aylık bazda %0,3, yıllık %3,9 arttığı tahmin ediliyor. Kasımda aylık %0,4, yıllık %4,0 artmıştı. Ücret artışları pandemi öncesine göre yüksek seyretmekle birlikte Fed’in sıkı parasal duruşunun etkisiyle 2022’nin ikinci yarısından bu yana aşağı yönlü seyrini koruyor. Ancak ücret artışlarının hala enflasyon oranının üzerinde olması Fed’in faiz indirimlerine yılın ilk çeyreğinde başlayacağı yönündeki güçlü piyasa beklentisine uyumsuz bir görünümü işaret etmektedir. Zira Fed fonlama faizi vadelilerine göre ABD’li politika yapıcıların mart toplantısında faiz indirimine gitme ihtimali mevcut durumda %70’in üzerinde fiyatlanıyor. İş gücü piyasasına katılım oranında yavaş ancak istikrarlı bir artış söz konusu. İşsizlik oranının aralıkta %3,7’den %3,8’e yükseldiği tahmin ediliyor.
Perşembe günü, ADP Araştırma Enstitüsü’nün resmi veri için öncü gösterge niteliğindeki istihdam raporu takip edilecek. ADP verisine göre özel sektör istihdam artışı ekimdeki (Revize) 106 binden kasımda 103 bine gerilemişti. Piyasa tahmini aralıkta 113 bin artış olduğu yönünde.
Perşembe, ayrıca, ABD iş gücü piyasasıyla ilgili olarak, haftalık bazda açıklanan işsizlik haklarından yararlanma başvuruları izlenecek. İlk kez yapılan işsizlik başvuruları 23 Aralık ile biten haftada bir önceki haftaya göre 12 bin artışla 218 bine yükselmişti. Geçen hafta için piyasa beklentisi 215 bin başvuru olduğu yönünde. Dört haftalık ortalama başvuru 23 Aralık haftasında sınırlı bir düşüşle 212 bine gerilemişti. Süregelen işsizlik başvuruları ise aynı dönemde (Revize) 1,86 milyondan 1,88 milyona yükseldi. Süregelen işsizlik başvurularında 2022’nin ikinci yarısında başlayan yükseliş eğiliminin 2023’ün son çeyreğinde ivme kazandığı görülmektedir.
Çarşamba günü, ABD Çalışma Bakanlığı İş Gücü İstatistik Bürosu’nun yayımladığı JOLTs açık iş sayısı verisi takip edilecek. Açık iş sayısı Fed’in sıkılaştırmacı adımlarının etkisiyle 2022’nin ikinci çeyreğinden beri azalmaktadır. Mart 2022’de (Revize) 11,86 milyon ile zirveye çıkan açık iş sayısı Ekim 2023’te 8,73 milyon ile Mart 2021’den beri en düşük seviyeye geriledi. Açık iş sayısı pandemi dönemi öncesine kıyasla yüksek seyretmekle birlikte uzun vadeli aşağı yönlü eğilim devam etmektedir.
Fed’in 12-13 Aralık para politikası toplantı tutanakları
ABD’de çarşamba günü, 2023’ün son Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısının tutanakları yayımlanacak. Fed, aralık toplantısında federal fonlama faizini art arda üçüncü kez değiştirmeyerek %5,25-5,50 aralığında yirmi iki yılın zirvesinde bıraktı. Çeyreklik bazda yayımlanan, yılın son projeksiyonları yetkililerin 2024’te üç faiz indirimi beklediği işaret etmesi ve Başkan Jerome Powell’ın karar sonrası basın toplantısında 2024 yılı için faiz indirimlerinin tartışıldığını belirtmesi piyasa tarafından olumlu karşılanmıştı. Yetkililerin 2024 sonu faiz beklentisi %5,1’den %4,6 seviyesine geriledi. Toplantı sonrasında piyasanın Fed’den faiz indirimi beklentileri mart toplantısına kadar öne çekilirken indirim miktarı da arttı. Mevcut durumda ilk faiz indirimi %70’in üzerinde ihtimalle mart toplantısında beklenirken yıl sonuna ilişkin en güçlü beklenti (%34 ihtimal) 175bp indirimle %3,50-3,75 aralığına çekileceği yönünde. Ancak, Fed’den gelen piyasa beklentilerini destekleyici açıklamalar ve projeksiyonlara karşın bazı politika yapıcılar 2024’te üç kez faiz indirimine gidilmesini desteklememektedir. Aralık toplantısının tutanakları politika yapıcıların faiz indirimlerinin olası zamanlamasına ilişkin tartışmasına ışık tutabilir.
Euro Bölgesi enflasyon verileri
Haftanın son işlem günü Euro Bölgesi’nde aralık ayı öncü enflasyon verileri açıklanacak. TÜFE kasımda aylık %0,6 azalırken yıllık bazda %2,4 artmıştı. Piyasanın tahmini aralıkta yıllık %3,0 artış olduğu yönünde. Euro Bölgesi tüketici enflasyonunda Ekim 2022’de yıllık %10,6 zirve görülmesinden bu yana kademeli düşüş devam etmektedir. Manşet veriye kıyasla daha sınırlı olmakla birlikte çekirdek rakamlarda da belirgin bir gerileme mevcut. Çekirdek fiyatlar kasımda aylık %0,6 azalırken yıllık bazda %3,6 arttı. Aralık beklentisi yıllık %3,5 artış olduğu yönünde. ÜFE kasımda aylık %0,2, yıllık %9,4 azalmıştı. Aralıkta aylık %0,1, yıllık %8,7 düşüş beklenmektedir. Avrupa Merkez Bankası’nın (AMB) manşet enflasyon için resmi hedefi %2 seviyesinde bulunuyor. Manşet enflasyondaki düşüş eğiliminin devam etmesi halinde, Banka’nın parasal duruşu aşırı sıkı kalırsa, Avrupalı büyük ekonomilerdeki yavaşlama da dikkate alındığında piyasanın kısa vadede faiz indirimi beklentilerinde artış olabilir.
- İTO İstanbul enflasyon verileri
Yurt içi piyasaların tatil olduğu haftanın ilk işlem gününde İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) İstanbul aralık ayı enflasyon verileri açıklandı. Buna göre İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi aralıkta aylık %3,52, yıllık %74,88 artarken aynı dönemde Toptan Eşya Fiyatları İndeksi aylık %2,31, yıllık %62,77 arttı.
İSO imalat PMI
Yurt içinde haftanın ilk işlem günü olacak salı günü İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) aralık ayı Türkiye İmalat PMI raporu yayımlanacak. İmalat PMI ekimde 48,4 iken kasımda 47,2’ye geriledi. PMI raporuna göre kasımda üretimde son bir yılın en belirgin düşüşü kaydedilirken istihdam ve satın alma faaliyetleri yavaşlamaya devam etti. Maliyet baskısı hafiflemekle birlikte yüksek seyrini korudu. İmalat PMI beş aydır 50 eşik değerin altında kalarak sektörün daraldığını işaret etmektedir.
TÜİK enflasyon verileri
TÜİK çarşamba günü yılın son ayına ilişkin enflasyon verilerini yayımlayacak. TÜFE kasımda aylık %3,28, yıllık %61,98 artmıştı. C Grubu çekirdek TÜFE aynı dönemde aylık %1,96, yıllık %69,89 arttı. Foreks Haber anketine göre piyasanın aralık TÜFE tahmini aylık %3,00, yıllık %64,90 artış olduğu yönünde. Kasımda, yurt içi ÜFE aylık %2,81, yıllık %42,25 artmıştı. Aralık enflasyon verilerinin ardından, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) perşembe günü aylık fiyat gelişmeleri raporunu yayımlayacak.
Finans dışı kesim döviz pozisyonu
Perşembe günü, ayrıca, TCMB finansal kesim dışındaki şirketlerin ekim ayı döviz pozisyonunu açıklayacak. Finans kesimi dışı şirketlerin net döviz açığı eylülde 556mn USD azalarak 75mlr USD seviyesine gerilemişti.
Reel Efektif Döviz Kuru ve Hazine nakit dengesi
TCMB, haftanın son işlem gününde aralık ayına ilişkin reel efektif döviz kurunu (REDK) açıklayacak. TÜFE bazlı REDK ekimdeki 56,01 puandan kasımda 55,04 puana gerilemişti. Aynı gün Hazine ve Maliye Bakanlığı (HMB) aralık ayı Hazine nakit gerçekleşmelerini duyuracak. Kasımda faiz dışı denge 177,35mlr TL, nakit dengesi 95,29mlr TL fazla vermişti. Kasım itibarıyla toplam faiz dışı denge 97,91mlr TL fazla verirken nakit dengesi 428,52mlr TL açık vermişti.
Geçtiğimiz hafta ne oldu?
- Avrupa hisse endeksleri geçen hafta karışık bir görünüm sergiledi. Almanya’da DAX Endeksi %0,27 ve İngiltere’de FTSE 100 Endeksi %0,46 arttı. Fransa’da CAC 40 Endeksi %0,34 düştü. Geçtiğimiz yıl Avrupa’nın önde gelen hisse endekslerinin tümünde yukarı yönlü hareket kaydedildi. DAX Endeksi %20,31 artışla 16.751 puana, FTSE 100 Endeksi %3,78 artışla 7.733 puana ve CAC 40 Endeksi %16,52 artışla 7.543 puana yükseldi.
- EUR/USD paritesi geçen hafta %0,24 artışla 1,10 seviyesinden işlem gördü. Buna karşın Dolar Endeksi (DXY) 101,7 puandan 101,4 puana geriledi. 2022 yılını 1,07 seviyesinden tamamlayan EUR/USD paritesi geçen yıl kapanışında 1,10 oldu. 2022’de 103,5 puanda yer alan DXY ise 101,4 puan düzeyinde gerçekleşti. Yılın son haftasında Avrupa’da ekonomik veri akışı oldukça sakin seyretti.
- ABD hisse endeksleri geçtiğimiz hafta yukarı yönlü hareket etti. Dow Jones Endeksi %0,81 ve S&P 500 Endeksi %0,32 arttı. Nasdaq Bileşik Endeksi’nde yatay alıcılı fiyatlamalar hâkim oldu. Geçen yıl ABD hisse endeksleri, Fed’in faiz politikasına ilişkin beklentilerin değişmesinin de etkisiyle primlendi. Dow Jones Endeksi %13,7 artışla 37.689 puana, S&P 500 Endeksi %24,23 artışla 4.769 puana ve Nasdaq Bileşik Endeksi %43,42 artışla 15.011 puana yükseldi. Fed’e yönelik beklentilerin değişmesi ABD Hazine tahvili faizlerine de yansıdı. Piyasa tarafından uzun vadeli olarak kabul edilen 10 yıllıkların faizi 2022 sonunda olduğu gibi 2023 yılını da %3,88 düzeyinden tamamladı. Öte yandan kısa vadeli olarak izlenen 2 yıllıkların faizi %4,43’ten %4,25 seviyesine indi. Geçen hafta ABD tarafında yalnızca konut piyasası verileri takip edildi. Kasım ayı bekleyen konut satışları verisi ve ekim ayı S&P/Case Shiller 20 Kent Konut Fiyat Endeksi (KFE) açıklandı. Bekleyen konut satışları endeksi aylık bazda değişim göstermeyerek 71,6 değerinde gerçekleşti. Böylece satışlar verinin tutulmaya başlandığı 2001’den beri en düşük seviyede kaldı. S&P/Case Shiller 20 kentteki konut fiyatları aylık bazda %0,1 ve yıllık %4,9 arttı. Yıllık bazdaki artış 2023 yılında kaydedilen en yüksek seviye oldu.
- DXY’deki aşağı yönlü hareket kıymetli madenlere pozitif yansıdı. Geçen hafta ons altın %0,47 değerlenerek yılı 2.062USD düzeyinden tamamladı. Küresel piyasalardaki faiz artırım beklentisinin yön değiştirmesiyle 2022 sonunda 1.823USD olan ons altın artış kaydetti. Emtia grubundan Brent petrol 2023 yılını varil başına 76,9USD’den kapattı. Brent petrol 2022 yılı sonunda varil başına 84,3USD’den işlem görmekteydi.
- BIST100 Endeksi geçen hafta %1,16 azalarak 2023 yılını 7.470 puandan tamamladı. Gösterge endeksin işlem hacmi, yılın son haftası olmasının etkisiyle 301,85mlr TL ile görece düşük bir tutarda gerçekleşti. 2022 yılını 5.509 puandan tamamlayan BIST100 Endeksi geçen yıl %35,6 artarak 7.470 puana yükseldi. Öte yandan BIST30 Endeksi %34,9 artışla 8.020 puana, Banka Endeksi %73,4 artışla 8.717 puana ve Sanayi Endeksi %29,5 artışla 11.531 puana ulaştı. 2023 yılının başlarında ülkemizde meydana gelen depremler imalat sektörü üzerinde oldukça etkili olmuştu. USD/TRY kuru geçen yıl önceki yıla kıyasla %58,2 artarak 29,58 TL’ye ve EUR/TRY kuru %63 artarak 32,64 TL’ye çıktı. Gram altınsa hem kur hem de ons altındaki yükselişten destek buldu. 2022 yılı sonunda 1.096 TL’den alıcı bulan gram altın 2023’ü 1.956 TL’den tamamladı. TCMB geçen hafta yılın son faiz toplantısına ilişkin özetleri ve 2024 para politikası metnini yayımladı. Faiz toplantısı özetlerinde, ocak ayındaki asgari ücret etkisinin ardından aylık enflasyonun şubat ayı ve sonrasında yavaşlayarak yılın ilk yarısında enflasyonun ana eğilimindeki düşüşe yakın seyredeceğini belirtti. Ayrıca kredi faizlerinde gelinen seviyelerin hedeflenen finansal sıkılık düzeyiyle uyumlu olduğu ifade edildi. 2024 para politikası metninde, bu yıl sadeleşme sürecinin devam edeceği, parasal sıkılıkla birlikte miktarsal sıkılaşmanın da sterilizasyon araçlarının çeşitliliği artırılarak sürdürüleceği açıklandı. 2024’te TCMB’nin rezerv biriktirmeye devam edeceği mesajı da verildi.
Kaynak Piramit Menkul Kıymetler
Hibya Haber Ajansı